Darllen a deg gair (pump i ddechrau!)

Un o’r pethau anffurfiol dwi am wneud ynglyn a dysgu Cymraeg ydy dysgu 10 gair newydd yr wythnos. Pan ddechreuais i ailddysgu Cymraeg, a dechreuais darllen llyfrau, roedd llawer o eiriau do’n i ddim yn adnabod, a’r trefn roedd sgwennu nhw i lawr mewn llyfr bach.  Ond ers rhai blynyddoedd dwi ddim wedi gnweud nodyn o eiriau newydd.  Fel arfer mae’r cyd-destyn yn ddigon i gael yr ystyr bras – ond weithiau mae rhaid chwilio yn y geiriadur.  Ond mae cofio’r gair yn rhywbeth arall, a dyma’r nod gyda sgwennu nhw i lawr.  (Mae’r geirfa yn ehangu wrth darllen llyfrau, ond yn araf iawn).  Byddaf hefyd yn trio eu ddefnyddio pan dwi’n sgwennu, er dwi ddim yn siŵr faint byddaf yn defnyddio “chwenych”: gair sydd yn teimlo ei fod wedi dod allan o’r Beibl, i fi ( ac yn wir, mae o yn gair Beiblaidd) .  “Covet” yn Saesneg ( a mae on yn bechod hefyd!).  Ond erbyn feddwl, dwi yn edrych ar randiroedd tŵt a llewyrchus gyda rywfaint o genfigen....

 

A pha geiriau eraill sydd yn fy rhestr o ddeg?  Dwi ond wedi cyraedd 5 hyd at hyn a dyma nhw:

Glaw-len: enw dwi erioed wedi ei gweld o’r blane am ‘ymbarel’

Chwennych, fel sgwennais

Dethol – dim gair newydd ond un ro’n i ond wedi dallt trwy’r cyd-destun ( to select ydy’r berf, a mae’r gair detholiad yn ddigon gyffredin)

Trosol (crowbar).  Hmm dim yn siwr pryd byddaf yn defnyddio hwn, na’r nesaf

Anllad (obscene)

 

Mi ddois ar draws y geiriau yma wrth ddarllen llyfr Siân Northey, Celwydd Oll, un o’r llyfrau ail-law prynais yn Llandeilo.  Casgliad o storiau byrion ydy’r llyfr, ac yn y llyfr yma, mae Sian yn esbonio’r gwreiddyn bach gwir a oedd wedi ysbrudoli pob stori.  Fel arfer dwi ddim mor hoff o storiau byrion, ond dwi yn newid fy meddwl.  Mae’r rhain yn ardderchog, a dwi newydd archebu casgliad arall gan Siân.