Cymraeg yn Llundain: Pawb A'i Farn

Cymreictod yn Llundain a’r Canolfan Cymry Llundain

A welsoch chi “Pawb A’i Farn” a oedd y dod o Lundain, neithiwr - trafodaeth diddorol yn dilyn cwestiwn am dyfodol y Canolfan Cymry Llundain ag yr angen am gefnogi’r cymdeithas –am Gymreictod a gwahanol ffyrdd o ddangos hynny ag o fod yn Gymraeg yn Llundain. Glenys, sy’n tiwtor ar y cwrsiau undydd Cymraeg a ofynnodd y cwestiwn: “Mae angen cefnogaeth ar Ganolfan Cymry Llundain: fasech chi’n cytuno bod angen adeilad pwrpasol i gynnal cymreictod yn Llundain”

Er bod rhai yn deud nag yr adeilad sy’n bwysig ond y cymuned, swn i’n cytuno hefo Glenys bod yr adeilad ei hyn yn bwysig hefyd. Peth arall a ddaeth i’r golwg oedd y cefnogaeth mae’r Cymry Cymraeg yn Llundain yn dangos trwy siarad Cymraeg hefo eu plant (neu dim). Roedd un o’r panelwyr yn dadla bod gymaint o bobol heb Saesneg fel iaith cyntaf yn siarad eu ieithoedd cyntaf ac yn llwyddo i fagu plant ddwyieithog felly pam ddyle Gymraeg a’r Cymry Cymraeg fod yn wahanol? I fi, mae’r faith bod Cymraeg yn iaith lleiafrif yn gwneud ryw gwahaniaeth yn y ddadl hon. E.e., os na Sbaeneg neu Ffrangeg yw eich iaith cyntaf, bydd rai bobol yn siarad Saesneg yn dda – ond dim yn teimlo’n rugl – nag yn gyffyrddus - yn siarad Saesneg. Ond mae bob oedolion sy’n siarad Cymraeg yn siarad Saesneg hefyd heddiw – ag yn anhebyg i Gymraeg, os dych chi’n byw yn Lloeger byddwch wastad yn clywed Saesneg o gwmpas – felly mae o’n hawdd syrthio i fewn i siarad Saesneg, dwin meddwl. A mae gennyn ni llawer llawer llai o siaradwyr Cymraeg i gymharu a iaith mawr fel Sbaeneg neu Ffrangeg.

Roedd rhai pobol ddim wedi darganfod y cymuned Cymraeg am dipyn – er ei fod wedi bod yn byw yn LLundain. Roedd rhai o’r bobol ifanc yn teimlo’n fwy negyddol am y canolfan – am yr adeilad, y digwyddiadau a’r ffaith bod dim llawer o bwyslais ar y Cymraeg.

Ron i ddim yn gwybod am y Ganolfan o gwbl nes i fi ddarganfod yr ysgolion undydd a dwi'n ei gwerthfawrogi yn fawr. Ond dydyn nhw ddim yn digwydd yn aml – ond tair gwaith y blwyddyn mae nhw - ond trwy mynd, heblaw dysgu Cymraeg dwi hefyd wedi cwrdd a dysgwyr eraill - a cymry cymraeg a wedi mynd i sawl ddigwyddiad - rhai i gefnogi'r canolfan ag i godi arian sydd ddrwg angen am yr adeilad.

Er fy mod i'n medru cerdded ir Ganolfan o Euston, mae'r holl daith o Milton Keynes dipyn yn bell i fynd I ddigwyddiau gyda'r nos heb dod adre un hwyr iawn. Er engraifft, es i weld Meinir Gwilym yna ond roedd rhaid gadael cyn y diwedd.