Bywyd gwyll lleol

Bore Sul, wythnos yn ol, es i Bedford gyda ffrind sydd yn ffotograffydd GWYCH.  Mae’r ddwy ohonon ni yn trio cael lluniau o ddyfrgwn.  A chredwch neu pheidio, maent wedi cael eu gweld, yn aml, yn ystod y ddydd, yn yr afon, bron yng nghanol Bedford sydd ryw hanner awr i ffwrdd o fama.

Ond creaduriaid anwadal ydynt!  Roeddent yna dydd Llun, Mawrth, Mercher Iau a dydd Gwener yn ol bob sôn, ond dim dydd Sadwrn na dydd Sul.  Peth felly ydy gwylio bywyd gwyllt.  Ond gan bod ni yna, a hithau’n bore gwyntog ac oer (ond haelog!) cerddon ar hyd lan yr afon i weld y gŵyddau.  Gŵydd Eifftiaid? ydy’r rhain (Egyptian goose)- wedi dianc rywbryd: dydyn nhw ddim yn wreiddiol o’r wlad yma, ond maent yn eitha hardd.

Ac yn ol gartref, erbyn dydd Mawrth (y degfed) penderfynodd y llyffantod ddychwelyd i’r pwll.  Am flynyddoedd ’roedd y grifft yn dod o gwmaps dydd Ddewi Sant.  Mae’r dyddiad wedi mynd dipyn yn hwyrach yn ddiweddar, ond aeth yr wythnos gyntaf o Fawrth hebio eleni gyda dim arwydd o gwbl.  Ond wrth fynd i’r tŷ gwydr, bore Mawrth, roedd gymaint o fywiogrwydd yn y pwll,  a mwy o lyffantod nac erioed.  Am unwaith r’oedd yn weddol agosau at y llyffantod digon i gael lluniau. A rŵan mae’r pwll yn llawn o grifft.

Ddoe, daeth gwalch glas i’r ardd a dal  a lladd ’sguthan druan wrth yml y pwll. Wedyn aeth a hi wrth yml y giât cefn i’w bwyta.  Dwi ddim wedi gweld y gwalch glas mor agos yn aml, a mae hi wir yn aderyn hardd ond gyda llygaid melyn treiddgar a ffyrnig.  mae’r fenyw yn llawer mwy na’r gwrw - sydd yn beth gyffredin mewn adar ysglyfaethus.  A pham gwalch glas?  Brown ydy’r fenyw, fel gwelwch, a llwyd ac oren ydy’r gwrw. Ond mae llwyd a glas yn eitha debyg....