Ailddysgu

Thursday 21 September 2017

New Mills

Dan ni ar ein gwyliau yma yn New Mills yn y “Peak District” ar hyn o bryd.  Dwi erioed wedi bod i’r dref yma o’r blaen: tre bach wedi datblygu gyda'r diwydiant  melinau cotwm.  Mae ceunant yn rhedeg dan y dre, a dyma lle adeiladwyd y ran fwyaf o’r felinoedd. 


Mae’r ceunant yn ddiddorol dros ben.  Mae rheilffordd yn rhedeg trwyddo fo, a mae “Millenium walkway” wedi ei adeiladu fel y gwelir yn y llun:


mae hi’n drawiadol a wedi enill sawl gwobr.  Mae sawl llwybr yn mynd trwy’r ceunant a be sydd yn ardderchog ydy gweld faint mae bywyd gwyllt wedi dod yn ol i’r ceunant, ar ol yr holl diwydiant sydd wedi bod yma.  Gwelais drochwr [ches i ddim llun da fel gwelir] a glas y dorlan, a mae dwrgwn yma hefyd – ond yn dipyn anoddach i’w gweld. 


 

Braf hefyd ydy gweld dref bach sydd i’w weld yn llwyddo.  Yn syddogol mae New Mills tŷ allan I’r Peak District, ond mae’n hawdd iawn cyrraedd llefydd fel Hayfield, o ble mae’n bosib cerdded i'r rhosdiroedd ac i fynny Kinder Scout: mae tren yn rhedeg i Hayfield o New Mills a mae bws, ond hefyd mae’n bosib cerdded yna ar hyd hen reilffordd.  


 A gwych ydy gweld bod pŵer trydan dŵr yn cael ei gynhyrchu yma: mae o’n eitha fach, ac yn perthyn i’r cymuned. 

Dyma'r wefan.  Ac yn gwneud i fi feddwl.....tybed faint mwy o brosiectau tebyg sy’n bosib?  Neu defnyddio melinoedd fel yn y dyddiau cynt? Mae digon o dwr i’w gael ym Mhrydain – ac unwaith roedd melinoedd ym mhobman.  

Monday 4 September 2017

Dechrau da i mis Medi

Cawsom ddechrau da i’r mis.  Dwi wedi bod yn casglu mwyarduon, sydd yn ardderchog eleni, 

ac yn mwynhau tynnu llyniau ben bore i lawr ar y comin.  Dyma llun tynnais bore Gwener, gyda’r tarth ar y comin, a’r haul yn dechrau dod 


- a dyma llun pum munud yn hwyrach gyda’r haul yn dechrau codi go iawn.  Gwych.

Yn ôl yn yr ardd, mi wnes i dipyn o dacluso p’nawn ’ma. Mae rhai rhannau o’r ardd yn eitha flêr, 



ac yn aml, dydy tacluso ddim yn flaenoriaeth, yn enwedig yr adeg yma o’r blwyddyn pan mae ’na gymaint o waith yn yr ardd llysiau, yn casglu ffrwythau a’r courgettes di-ri, a’r ffa....a hefyd casglu be sydd yn tyfu yn y tŷ gydr. [Mi wnes pesto wythnos diwethaf a dros y penwythnos, sydd yn mynd i’r rhewgell].  Ond heddiw penderfynnais bod rhaid gwneud dipyn o dacluso.  Ond mae’n bwysig cael cydbwysedd.  Yn aml, pan dwi’n symud ryw botyn sydd wedi cael ei adael braidd yn flêr, dwi’n darganfod llyffant yn llechu - ac yn bendant dwi eisio sicrhau bod yr ardd yn lle dda i fywyd gwyllt.  Dyma pwy oedd  ol i un botyn:


Wrth weld faint o lyffantod sydd o gwmpas dwi’n meddwl fy mod i wedi llwyddo o ran llyffantod, beth bynnag.  Ond dwi’n meddwl bydd rhaid i fi symud mwy o’r forget-me-nots yma sydd yn tyfu ym mhob man. 


 [Dwi ddim yn siwr beth ydy’r enw gorau Cymraeg? Mae’r geiriadur yn awgrymu "glas y gors" neu "n'ad fi'n angof"] a wedyn bydd yn haws gweld y cyclamen hawdd.  Mae’r eirin yn gwneud yn dda eleni, yn ogystal a’r afalau, er bod rhai ohonynt wedi pydru ar y goeden.  Ych a fi!
 


Serch hynny, mae ’na ddigonedd i fwyta, a cryn llwyddiant gyda’r aubergines hefyd.