Ar y Gogarth

Dan ni wedi bod yn aros ar y Gogarth, ar ein gwyliau. Mae’r tŷ tua hanner ffordd i fyny’r Gogarth, a roeddwn wrth fy modd gyda’r golygfeydd a’r bywyd gwyllt.

 

Dyma un ddisgrifiad o natur y Gogarth:

“Mae’r Gogarth yn bentir calchfaen trawiadol, credir ei fod dros 350 miliwn o flynyddoedd oed. Mae’n cynnal amrywiaeth eang o flodau ac anifeiliaid, sy’n bodoli yn unig oherwydd yr amrywiaeth o gynefinoedd ar y Gogarth. Mae’r cynefinoedd yma’n amrywio o rostir cyfoethog i glogwyni mor, glaswelltir calchfaen a choetiroedd. Mae rhai’r o’r rhywogaethau a geir ar y Gogarth yn brin iawn fel y brân goesgoch, ac ni ellir dod o hyd i rywogaethau eraill yn unman arall, fel glöyn byw’r glesyn serennog. “

Mae’r ddisgrifiad yma yn dod o dudalen sydd yn dangos dwy daith (tsecia) cerdded natura r y Gogarth. https://www.conwy.gov.uk/cy/Resident/Leisure-sport-and-health/Coast-and-Countryside/Assets/documents/Great-Orme-nature-trail.pdf

  

Mae na gymaint o lwybrau i ddweud y gwir ond roeddwn i yn gobeithio cerdded ar o leiau un o’r llwybrau yma.  Ond, er bod y daflenni i’w gael o’r ganolfan ymwelwyr ar y copa, a llwyth o wybodaeth am fywyd gwyllt y Gogarth, pan aethon ni i chwilio am y wybodaeth, roedd y ganolfan ar gae.  (Oherwydd y pandemic sw’n i’n meddwl).Ac ond wedyn ffeindiais y wybodaeth ar y we. Ond wedi dweud hynny, wnaethon i gerdded rhan o lwybr un.  Yn anffodus gwelson ni ddim y fran goesgoch wrth grwydro wrth ymyl y wal sydd yn rhedeg mewn cylch o dan y gopa.  Mae’r fran goes goch yn hoffi glaswellt byr, wedi pori, ond yn ol y daflen, mae “Marine Drive” yn lle dda i’w gweld.  Ary pryd, roedd tarth eitha drwchus o gwmpas y Gogarth, ac erbyn i ni ddod yn ol o’r taith  cerdded  a gyrru hyd Marine Drive, doedd ddim yn bosib gweld llawer o gwbl!

 

Serch hynny, roedden ni yn cerdded ar y Gogarth bob dydd, a wedi gweld gymaint o flodau nad yw yn gyffredin neu hyd yn oed yn bodoli mewn llefydd eraill.  A ninnau yn byw yn nghanol y wlad yn MK,braf iawn oedd gweld clustog Mair (thrift) ym mhobman.  Pig yr aran rhuddgoch ydy'r ail lun (bloody cranesbill).

Cymraeg dros yr haf

Cymraeg dros yr haf...

 

Wel, un fantais o’r flwyddyn diwetha, sydd wedi bod mor anodd mewn llawer ffordd, ydy fy mod wedi medru ymuno a dosbarthiadau Cymraeg, yn gyson.  Dim o’r  gogledd, yn anffodus; roedd amseru’r gwersi’n gweithio’n well i fi os oeddwn yn mynd gyda Caerdydd, a chefais diwtor gwych wrth gwneud hynny.  Dros y flwyddyn dan ni wedi trafod bob fath o bethau, yn cynnwys cerddi, pynciau cyfoes, pethau diwylliannol, hanes a wedi gnweud cryn dipyn o ramadeg hefyd.

 

Fel dach chi’n gwybod os dach chi’n darllen y blog yma, mae ’na wendidau yn fy ngramadeg.  Mae treigladau yn achosi problemau o hyd ac o hyd.  Felly be dwi wedi dysgu ar ol 10 fis o wersi, ac o adborth ar fy sgwennu?

 

Mae ’na tri peth sy’n achosi’r rhan fwyaf o’r cangymeriadaun (treiglo) i fi. 

 

1) Yn aml dwi ddim yn gwybod cenedl gair.  Wrth gwrs dwi’n gwybod gyda geriau sydd yn cael ei ddefnyddio’n aml, ond beth am, er engraifft, geiriau haniaethol?  Roedd rhan o o leiau un gwers yn trafod y rhain, ond wrth gwrs dwi ddim yn cofio rŵan.  Felly bydd rhaid mynd yn ol i’r nodiadau.  Dwi YN cofio bod  arddangosfa, amgueddfa ac arddangosfa i gyd yn fenywaidd - falle y ’fa’ na ar y diwedd sydd yn gyfrifol..... A pan dwi’n sgwennu mae’n cymryd mynedd i tsecio cenedl bob gair dwi ddim yn gwybod...Felly mynedd piau hi

 

2)  Mae pethau amlwg a chyffredin yn achosi problemau o hyd.  Dwi YN gwybod y rheol am ’am ar at gan’ a. y. y. blaen.  Ond rhywsut, dwi ddim wastad yn sylwi fy mod heb treiglo ar ol un o’r arddodiaid yma.

 

3)  A dyna’r trydydd: sylwi!  Yn anffodus, yn aml, mae rhywbeth yn sownio’n iawn i fi. Felly dydy fy nghlust ddim yn ddibynadwy.  Dros yr haf, dwi am drio gnweud blog bob wythnos.  Falle  na fyddaf yn llwyddo bob tro.....ond gan fy mod wedi arfer gnweud gwaith cartref bob wythnos dwi’n gobeithio byddaf yn cyfrannu at y blog mwy na dwi wedi gwneud dros y deg fis diwethaf.